Szaleństwo Almayera E-Book

Joseph Conrad

• Herausgeber: Ktoczyta.pl
• Kategorie: Krimi
• Sprache: Polnisch
• Veröffentlichungsjahr: 2016

Beschreibung

Debiut powieściowy Josepha Conrada. Tytułowemu Almayerowi, Holendrowi mieszkającemu na wyspie Borneo, nie wiedzie się zbyt dobrze. Jest niezaradny, zacietrzewiony i podejmuje nie do końca przemyślane decyzje. Odstaje od ludności tubylczej, która naśmiewa się z jego nieprzystosowania. Aby odwrócić swój los, Almayer podejmuje szaleńczą wyprawę po legendarne złoto.

Leseprobe

Joseph Conrad

Szaleństwo Almayera

Tłumaczenie: Aniela Zagórska

Warszawa 2016

Przedmowa autora

Dowiedziałem się, że krytykując literaturę, która żeruje na nieznanych ludach i grasuje po dalekich krajach – pod cieniem palm, w jaskrawym, niczym nie osłoniętym blasku smaganych słońcem wybrzeży, między poczciwymi dzikusami i dalekimi od naturalnej prostoty pionierami naszych wspaniałych cnót, pani – uznana w świetle literackim – streściła swoją naganę dla tej literatury mówiąc, że jej opowieści są „odcywilizowane”. A w tym zdaniu zostały ostatecznie potępione wyrokiem pełnym pogardliwej dezaprobaty nie tylko opowieści, ale – obawiam się – także nieznane ludy i dalekie kraje.

Sąd kobiety: intuicyjny, zręczny, wyrażony ze szczęśliwym wdziękiem – nieomylny. Sąd, który nie ma nic wspólnego ze sprawiedliwością. Ten krytyk i sędzia zarazem wydaje się myśleć, że w owych dalekich krajach wszelka radość jest krzykiem i tańcem wojennym, wszelkie wzruszenie wyraża się wyciem i okropnym szczerzeniem spiłowanych zębów, a wszystkie problemy znajdują rozwiązanie w lufie rewolweru lub na ostrzu włóczni. A przecież tak nie jest. Ale sędzia, który się myli, może przytaczać na swe usprawiedliwienie fakt, iż świadectwa z natury swej wprowadzają w błąd.

Obraz życia, zarówno tam, jak i tu, jest namalowany z tym samym starannym wypracowaniem szczegółów, zabarwiony tymi samymi kolorami. Tylko wobec okrutnie pogodnego nieba, w bezlitosnym blasku słońca oślepione oko nie dostrzega subtelnych szczegółów, widzi jedynie grube zarysy, podczas gdy barwy w niezmiennym świetle wydają się surowe i bez wyrazu. A jednak jest to ten sam obraz.

I jest więź między nami i tą tak odległą ludzkością. Mówię tu o mężczyznach i kobietach – nie o tych wdzięcznych i powabnych zjawiskach, które snują się wśród naszego błota i dymu – łagodnie prześwietlone odblaskiem wszystkich naszych cnót; posiadają wszelką możliwą subtelność, wrażliwość, mądrość – ale, będąc tylko zjawiskami, nie posiadają serca.

Współczują one (zapewne) z nieśmiertelnymi: z aniołami w górze lub diabłami w dole. Mnie wystarczy współczuć ze zwykłymi śmiertelnikami, niezależnie od tego, gdzie żyją, w domach czy w szałasach, na ulicach zasnutych mgłą czy w puszczach poza czarną linią posępnych mangrowców, które obrzeżają pustą samotność morza. Bo ich kraj – podobnie jak nasz – leży przed niezgłębionym wzrokiem Najwyższego. Ich serca – podobnie jak nasze – muszą znosić brzemię darów nieba: przekleństwo faktów i błogosławieństwo złudzeń, gorycz naszej mądrości i zwodniczą pociechę naszego szaleństwa.

J.C.

[Motto]

Qui de nous n’a eu sa terre promise,

son jour d’extase et sa fin en exil?

(Któż z nas nie miał swej ziemi obiecanej,

swego dnia zachwytu – i śmierci na wygnaniu?)

Amiel