Mit i czas polityczny E-Book

Piotr Lewandowski

• Herausgeber: e-bookowo.pl
• Kategorie: Geisteswissenschaft
• Sprache: Polnisch
• Veröffentlichungsjahr: 2015

Beschreibung

Mit i czas polityczny. Czas polityczny w przestrzeni narodowych narracji mitycznych to praca poruszająca niedowartościowany do tej pory, problem narodowych mitów politycznych. Książka ta posiada wiele istotnych zestawień teoretycznych funkcjonujących w literaturze naukowej wokół kategorii mitu i czasu, które stają się polem wyjścia do szerszych dyskusji i analiz prowadzonych przez autora. W pracy możemy zetknąć się z takimi problemami jak zagadnienie pierwotności myślenia i myśli mitycznej, roli przeszłości i historyczności w kreowaniu narracji mitycznych, czy koncepcji narodowych mitów politycznych. Tu szczególnie interesująco jawi się problem etnocentryczności mitycznych narracji narodowych.Powyższe zagadnienia stanowią jedynie punkt wyjścia do kolejnych dywagacji na temat temporalności mitycznej. Szczególną uwagę autor poświęca problematyce czasu politycznego i czasu mitycznego. Praca zawiera kilka ciekawych i trafnych ujęć koherencji czasu i mitu, na które nie zwracano uwagi dotychczas w polu naukowym. Warte uwagi są zwłaszcza te ustępy traktujące o rytualności, mityczności i temporalności w zjawiskach demokracji, gdyż stawiają kolejne pytania i pole wyjścia do badań społecznych.Całość pracy napisana jest przystępnym językiem w formie eseistycznej co ułatwia odbiór narracji. Praca posiada charakter teoretyczny i stanowi bazę do dalszych dociekań i analiz związanych zarówno z mitem jak i temporalnością polityczną. Książka ta jest warta polecania każdemu, kto interesuje się problematyką polityczną, historyczną, mitem i czasem jako zjawiskami społecznymi, gdyż pozwala na szersze spojrzenie na powyższe kategorie. Słowem wstępuMit i mity polityczne - próba ujęciaRola myśli pierwotnej w narracji mitycznejHistoria jako element narracji narodowych mitów politycznychMit - polityczny koncept komunikacyjnyCzas politycznyCzas polityczny a czas społecznyPierwotność i temporalność mityczna czasuTemporalność historycznaCzas polityczny w narracji mitycznejCzas polityczny - próba ujęciaCzas mityczny jako czas urojonyPrzyśpieszenie czasu politycznegoKalendarz politycznyCzas polityczny a rytuałSłowem podsumowaniaBibliografiaZ recenzji Piotra GrochmalskiegoZ recenzji Piotra PawełczykaPrzypisy

Leseprobe

Piotr Lewandowski

Mit i czas polityczny

Czas polityczny w przestrzeni narodowych narracji mitycznych

© Copyright by

Piotr Lewandowski & e-bookowo

Projekt okładki:

Piotr Lewandowski

ISBN 978-83-7859-562-5

Wydawca: Wydawnictwo internetowe e-bookowo

www.e-bookowo.pl

Kontakt: [email protected]

Wszelkie prawa zastrzeżone.

Kopiowanie, rozpowszechnianie części lub całości

bez zgody wydawcy zabronione

Wydanie I 2015

Konwersja do epub

To trochę dziwnie zabrzmi, ale dlaczego nie wydaje mi się,

że teraz jest teraz?

Nawet to, że ja to ja, nie jest tak do końca jasne.

Albo że tutaj jest tutaj.

Zawsze tak jest.

Wszystko zaczyna pasować do siebie dopiero dużo później.

—Haruki Murakami

Słowem wstępu

W polskim dyskursie politologicznym pojęcie mitu nadal wydaje się być obce, a przynajmniej mało poznane. Mimo kilku prac (między innymi Tadeusza Biernata, „Mit polityczny”, czy Stanisława Filipowicza, Mit i spektakl władzy”) mit polityczny pozostaje materią nieeksploatowaną przez współczesnych badaczy. W związku z powyższym brakuje krytycznych uwag co do samej materii mitu, a w tym głównie narodowych mitów politycznych. Mit jako taki jest przedmiotem badań społecznych (socjologicznych, antropologicznych, etnograficznych), brakuje mu jednak porządnej obudowy teoretycznej ze strony humanistyki, w tym głownie politologii. Dlatego niniejsza praca będzie poruszać zagadnienie mitu, jako porządku narracji politycznej, który może zostać wykorzystany do prowadzenia badań politologicznych.

Drugim zagadnieniem wokół którego będą oscylować rozważania niniejszej publikacji jest temporalność. Tu również należy skupić się głównie na ujęciu czasu jako materii politycznej, która nadal, w polskim dyskursie naukowym nie znajduje odpowiedniego miejsca poza jednostkowymi analizami. Obecnie pod tym kontem na szczególną uwagę zasługuje praca Piotra Borowca, „Czas polityczny po rewolucji”, która skupia się na dyskursywności temporalnej polskiej polityki po 1989 roku. Brakuje jednak jak dotąd skupienia się na samej istocie czasu politycznego, jego naturze, konotacjach i koherencjach z innymi zjawiskami społecznymi.

Niniejsza praca w zamyśle autora ma stanowić otwarcie dyskursu naukowego w kierunku weryfikacji zagadnień marginalizowanych, choć z punktu widzenia życia społeczno-politycznego niezwykle istotnych, takich jak: mit polityczny i czas polityczny. W związku z powyższym owo studium stanowi oparcie i krytykę wiodących i interesujących ujęć mitu i próby przeniesienia owego bytu w granice poznania politologicznego. Autor pragnie przedstawić w nowym świetle mit jako formę bytu świadomości społeczno-narodowej. Główną kategorią teoretyczną do rozstrzygnięcia będą narodowe mity polityczne w swej istocie teoretycznej i ramach metodologicznych. W dodatku rozważania zostaną uzupełnione o zderzenie narracji mitycznych z myślą pierwotną, która stoi u podstaw egzystencji mitu, a także przełożenie tychże spostrzeżeń na polityczne uwarunkowania rozwoju myśli mitycznej. W ostateczności należy także udzielić odpowiedzi na pytanie, czy i dlaczego mit jest integralną częścią współczesnej polityki?

Po rozwarstwieniu teoretycznym mitu należy zbadać rolę i miejsce temporalności politycznej. W związku z powyższym autor zakłada za cel weryfikację pojęcia czasu jako zjawiska społeczno-politycznego. W szczególności interesująca wydaje się współzależność mitu i czasu ich wzajemne relacje, koherencje i właściwości w kształtowaniu świadomości społecznej. Autor zakłada za cel zarysowanie cech i ram teoretycznych pojęcia czasu politycznego, które nie znajduje jeszcze ujścia w dyskursie politologicznym. Zważywszy na jego właściwości symboliczne, a także na szereg współudziałów narracyjnych czas polityczny, jako osobliwy fenomen społeczny winien być, w założeniu autora, rozstrzygany i weryfikowany wespół z towarzyszącymi mu zjawiskami w postaci mitu i rytuału. Dlatego też wszelkie rozważania odbywają się w atmosferze badań humanistycznych w ujęciu interdyscyplinarnym.

W opracowaniu zostaną poddane konstruktywnej krytyce założenia teoretyczne głównych przedstawicieli myśli mitycznej i rozważań temporalnych, takich jak: Clyde Kluckhohn, Joseph Campbell, Claude Levi-Strauss, Edmund Leach, Roland Barthes, Karoly Kerenyi, Jack Goody, Barbara Adam oraz wielu innych. Tak szerokie podłoże teoretyczne stanowić będzie zaledwie kanwę i punkt wyjścia dla szerszych rozważań teoretycznych na temat pierwotności myśli mitycznej i etnocentryczności mitów politycznych, jak również weryfikacji pojęcia czasu politycznego jako kategorii teoretycznej i metodologicznej. Na przestrzeni niniejszej pracy pojawiają się wszelkie próby definicyjne, analityczne wobec zjawisk temporalnych w polityce takich jak na przykład kalendarz polityczny. Praca nie jest pozbawiona również autorskich uwag na marginesie prowadzonych przez autora badań i obserwacji.

W końcowym rozrachunku autor podejmie się próby definicji zarówno narodowych mitów politycznych jak i czasu politycznego. Myślą przewodnią owej publikacji jest założenie ścisłego ramowania rzeczywistości społeczno-kulturowej za pośrednictwem mitu i temporalności. Odczytywanie, dekodowanie znaczeń, a także komunikowanie się to procesy, które istnieją jedynie dzięki funkcjonalności mitycznej ludzkiego umysłu, a przy tym dokonują permanentnej replikacji narracyjnej.

Należy przy tym zaznaczyć, iż publikacja ta nie rości sobie pretensji do całościowego i wyczerpującego ujęcia problemu narodowych mitów politycznych i czasu politycznego, niemniej stanowi istotny czynnik do otwarcia dyskusji naukowej na temat owych zjawisk. Całość pracy winna być odebrana jako głos w dyskusji o charakterze eseju naukowego i zaproszenie do refleksji nad mitem politycznym i czasem politycznym, jak również zachęceniem do podjęcia badań empirycznych.

Mit i mity polityczne - próba ujęcia

Pojęcie mitu jest sprawą trudną z uwagi na jednoczesne funkcjonowanie wielu jego definicji, począwszy od potocznego ujęcia go w kategoriach zmyśleń po szereg teorii społeczno-politycznych. Nie ma także możliwości budowy jednej, spójnej definicji mitu. Jest to niemożliwe poprzez wielość ujęć, cech, funkcji i narracji, którymi sam mit dysponuje. W szerszej perspektywie można postarać się o wykrojenie pewnych jego atrybutów definicyjnych z uwagi na zestawienie go z innymi formami świadomości społecznej. Uogólniając jednak znacznie należy przyjąć, na potrzeby dalszych rozważań, iż mit będzie rozpatrywany w kategoriach uniwersalnej formy świadomości wyrażającą się poprzez swoistą formę i treść1. Mit jest konglomeratem symboli, przez co sam tworzy jednostkę, którą można określić wtórnym symbolem. Dokonuje weryfikacji rzeczywistości w sposób zapośredniczony kulturowo i daje możliwość jej poznania w sposób niebezpośredni.

Głównym problemem w przypadku prób zdefiniowania mitu, w niniejszym założeniu mitu politycznego, jest fakt, iż obecnie wyznacza on szerokie pole semantyczne. Począwszy od prostych przekazów fałszu, kłamstwa, bądź nawet zmyśleń, do tego co święte, rzeczywiste, a przy tym i prawdziwe. Dodać należy, iż, jak zauważa Lauri Honko, mit stanowi ten element bytu społecznego, który posiada silne oddziaływanie emocjonalne, co stawia go na równi z rytuałem, czy magią, a jednocześnie od nich odróżnia. W szerszej perspektywie badania mitu Honko postuluje weryfikację historyczną i lingwistyczną potrzebną do oddzielenia tego co potoczne, od tego, co społeczne i naukowe. Tylko w taki sposób możliwa jest próba uchwycenia i zdefiniowania potrzebnej i oczekiwanej struktury mitycznej.